«فلما دخلوا علیه قالوا یا ایها العزیز مسنا و اهلنا الضر و جئنا ببضاعه مزجاه فاوف لنا الکیل و تصدق علینا ان الله یجزی المتصدقین»
هنگامی که نزد او آمدند گفتند ای عزیز !برای ما سختی رسیده و متاع کمی با خدا آورده ایم ، پیمانه را برای ما کامل کن و بر ما تصدق و بخشش نما؛ که خداوند بخشندگان را پاداش می دهد
انتظار یعنی «چشم داشتن» و «چشم به راه بودن» ، چشم داشت یک تحول . انتظار از امید سرچشمه میگیرد. امید به افتادن اتفاقی یا آمدن کسی و امید شالوده هر کاری است. آن جا که رسول می فرماید :
«امید برای امت من مایه رحمت است و اگر امید نبود هیچ مادری فرزندش راشیر نمی داد و هیچ باغبانی درخت نمی کاشت»
امید به آینده و انتظار تحقق فردایی بهتر ریشه در کمال جویی انسان که یک ویژگی فطری است، دارد و انتظار هر چه در دل کسی فروزان تر باشد اورا به تحرک بیشتری وا می دارد.
« انتظار حالتی است نفسانی که آمادگی برای آن چه انتظارش را می کشیم از آن بر می آید و ضد آن یأس و نا امیدی است پس هر قدر که انتظار شدید تر باشد آمادگی و مهیا شدن قویتر خواهد بود. نمی بینی اگر مسافری داشته باشی که در انتظار مقدمش بسر بری هر چه هنگام آمدنش نزدیکتر شود مهیا شدنت فزونی می یابد، بلکه احیانا خوابت به بیداری تبدیل می شود ....»
رابطه مستقیمی بین محبت نسبت به منتظَر و درجه انتظار وجود دارد. بنابراین مؤمنی که منتظر آمدن مولایش باشد هر قدر که انتظارش شدید تر باشد تلاشش در آمادگی برای آن به وسیله پرهیز از گناه و کوشش در راه تهذیب نفس و پاکیزه کردن درون و بیرون از پلیدی ها بیشتر می شود. بنابراین انتظار نه تنها عامل رکود نیست بلکه محرک منتظر و مؤمن حقیقی است و این معنای همان انتظاری است که در روایت بدان امر شده و واجب شمرده شده است. چنانکه امام صادق _ علیه السلام _ فرمودند : « هر آن کس که خواسته باشد از یاران قائم (عج) شود باید که منتظر باشد و با پرهیزکاری و خوی های پسندیده عمل نماید ، و اوست منتظر پس هر گاه بمیرد و قائم بعد از مردنش به پا خیزد پاداش او همچون کسی خواهد بود که دوران حکومت آن حضرت را درک کرده باشد ...»
و حضرت جواد الائمه چنین فرمودند که : « همانا قیام کننده ای از ما اهل بیت همان مهدی است که انتظار او در زمان غیبتش واجب است. »
البته توجه به این نکته ضروری است که انتظار حالتی درونی است و مقدماتی می خواهد . پس امر به انتظار و وجوب آن در حقیقت امر به مقدمات وجوب آن است که از مهمترین مقدمات می توان به چهار مورد اشاره کرد:
1) یقین به ظهور حجت: هر قدر که علم و ایمان به ظهور بیشتر باشد انتظار بیشتر خواهد بود.
2) نزدیک دانستن امر ظهور: همان گونه که در دعای عهد آمده است که « انهم یرونه بعیداً و نراه قریباً »
البته این مورد را هم نباید با استعجال اشتباه گرفت که همان شتابزدگی در راه ظهور است که حاکی از درک نکردن حکمت و مصلحت خداست و پیامدهایی را چون نا امیدی، نا شکری، روی کردن به منحرفان و ... دارد. و در حدیثی از امام باقر _علیه السلام _ داریم : « هلک اصحاب المحاضیر(شتاب زدگان) و نجی المقربون (نزدیک شمارندگان) »
3) دوست داشتن ظهور اما و نه ترس از آن که ارتباط مستقیمی با تقوای فرد دارد.
4) دوست داشتن خود امام عصر
فضیلت انتظا
ر:
در این زمینه احادیث فراوانی نقل شده است که به بیان چند تا از آن ها اکتفا می کنیم:
« أحب الاعمال الی الله عز و جل انتظار الفرج»
«أفضل عباده امتی انتظار الفرج »
«المنتظر لأمرنا کالمتشحط بدمه فی سبیل الله» (منتظر امر ما مثل کسی است که در خون خود در راه خداوند میغلتد.)
از دلایل فضیلت انتظار می توان به این نکات اشاره کرد که:
در زمان غیبت انتظار به معنا و مفهوم اعلام پذیرش ولایت و امامت آخرین امام از سلسله امامان است که به معنی پذیرش ولایت از اولین آن ها هم هست و مطابق با روایات پذیرش ولایت معصومین سر آمد همه فضیلت ها و شرط اساسی قبول همه اعمال عبادی است. همچنین با استنادبه حدیثی از امام سجاد_ علیه السلام _ انتظار نشان از رفعت عقل و فهم و معرفت دارد زیرا که عدم ظهور برای فرد منتظر همچون مشاهده آن حضرت است. همچنین انتظار با توجه به آنچه گفته شد عامل پویایی و سازندگی فرد و اجتماع است. [ چرا که رسول خدا فرمودند : اگر حسن حال مردی به گوش شما رسید در حسن عقلش ملاحظه کنید که به اندازه ی عقلش پاداش دارد. ] باید به این نکته توجه داشت که لازمه انتظار محبت است و لازمه محبت جلب رضایت محبوب است.
وظایف منتظران: آن چه پس از طرح این مباحث ارزش عملی دارد وظایف منتظران است که به قرار زیر است که هر کدام جای تأمل دارد:
1- به دست آوردن شناخت و معرفت نسبت به آن حضرت 2- رعایت ادب نسبت به آن حضرت
3- محبت امام به طور خاص
4- انتظار فرج و ظهور امام
5-تداوم دعا بر آن حضرت
6- اهتمام ورزیدن به یاری آن حضرت
7- دعوت مردم به آن حضرت
8-رعایت حقوق آن حضرت
9-پیراستگی از بدی ها و آراستن به خوبی ها
که البته در کتاب شریف مکیال المکارم تا 80 وظیفه برای منتظران آن حضرت بر شمرده اند.
* حال جای یک سؤال باقی می ماند و آن این است که چرا زمان ظهور آن حضرت دقیقا مشخص نشده است؟
پاسخ این است که بدان جهت زمان ظهور بر مؤمنین مخفی مانده است تا در تمامی زمان ها منتظر آن حضرت باشند. همچنین می توان به مأیوس نشدن و دلگرم ماندن آن ها نیز اشاره کرد. نکته دیگر که باید بدان توجه داشت این است که امر ظهور ناگهانی است و در روایات هم به این امر تصریح شده است. واین منافاتی با نشانه های ظهور که در روایات و احادیث آمده نخواهد داشت، چرا که انتظار لوازم ظهور در حقیقت انتظار خود ظهور است.
انشاءالله در شماره بعد به شناخت و معرفت آن حضرت می پردازیم....