سورهی احزاب[33]
این سوره در مدینه نازل شده و هفتاد و سه آیه دارد. در
مجموع، هفده آیه از این سوره دربارهی جنگ احزاب است و چون درآیات 20 و 22، سه بار
کلمهی احزاب به کار رفته، لذا این سوره، «احزاب» نام گرفته است.
این
سوره مشتمل است بر معارف، احکام، قصص، عبرتها، و مواعظی چند، و از آن جمله مشتمل
است بر داستان جنگ خندق، و اشارهای هم به داستان یهودیان بنی قریظه دارد.
بحثهائی را که در این سوره آمده است می توان به هفت بخش
تقسیم کرد:
بخش اول - سرآغاز سوره است که پیامبر اسلام (صلی اللّه علیه
و آله و سلّم ) را به اطاعت خداوند و ترک تبعیت از کافران و پیشنهادهای منافقان
دعوت می کند، و به او اطمینان می دهد که در برابر کارشکنیهای آنها از وی حمایت
خواهد فرمود.
بخش دوم - به پاره ای از خرافات زمان جاهلیت مانند مساله
((ظهار)) که آن را وسیله طلاق و جدائی زن و مرد از هم می دانستند، و همچنین مساله
پسرخواندگی (تبنی ) اشاره کرده و قلم بطلان بر آنها می کشد، و پیوندهای خویشاوندی
را در پیوندهای واقعی و طبیعی منحصر می سازد.
بخش سوم - که مهمترین بخش این سوره است مربوط به جنگ احزاب
و حوادث تکان دهنده آن ، و پیروزی اعجاز آمیز مسلمین بر کفار، و کارشکنیها و بهانه
جوئیهای گوناگون منافقان و پیمانشکنی آنان می باشد، و در این زمینه دستورهای جامع
و جالبی بیان شده است
بخش چهارم - مربوط به همسران پیامبر است که باید در همه چیز
الگو و اسوه برای زنان مسلمان باشند، و در این زمینه دستورات مهمی به آنها می دهد.
بخش پنجم - به داستان ((زینب )) دختر ((جحش )) که روزی همسر
پسر خوانده پیغمبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) ((زید)) بود و از او جدا شد، به
فرمان خدا با پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) ازدواج کرد و دستاویزی برای
منافقان گشت قرآن در این زمینه پاسخ کافی به بهانه جویان می دهد.
بخش ششم - از مساله حجاب سخن می گوید که با بخشهای گذشته
نیز رابطه نزدیک دارد و همه زنان با ایمان را به رعایت این دستور اسلامی توصیه می
کند.
بخش هفتم - که آخرین بخش را تشکیل می دهد، اشاره ای به
مساله مهم ((معاد)) دارد، و راه نجات در آن عرصه عظیم و همچنین مساله امانت داری
بزرگ انسان یعنی مساله تعهد و تعهد و تکلیف و مسئولیت او را شرح می دهد.