سوره‏ روم [30]

این سوره شصت آیه دارد و در مکّه نازل شده است.

این سوره با وعده‏ای از خدا آغاز شده، و آن این است که: به
زودی امپراطوری روم که در ایام نزول این سوره از امپراطوری ایران شکست خورد، بعد
از چند سال بر آن امپراطوری غلبه خواهد
کرد، و بعد از ذکر این وعده، منتقل می‏شود به وعده‏گاه اکبر که قیامت و یوم الوعدش
گویند، روزی که تمامی افراد و اقوام در آن
روز به سوی خدا بازمی‏گردند، آن گاه به استدلال بر مساله معاد پرداخته، سپس کلام
را به آیات ربوبیت معطوف می‏دارد و صفات خاصه خدا را برمی‏شمارد، و در آخر، سوره را با وعده نصرت به رسول گرامی‏اش
ختم می‏کند، و در فرا رسیدن این وعده تاکید بلیغ نموده و می‏فرماید:" فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ
اللَّهِ حَقٌّ وَ لا یَسْتَخِفَّنَّکَ الَّذِینَ لا یُوقِنُونَ- صبر کن که وعده
خدا حق است، و کسانی که یقین ندارند تو را در کارت سست نسازند"، و در چند آیه قبل نیز فرموده
بود:" وَ کانَ حَقًّا عَلَیْنا نَصْرُ الْمُؤْمِنِینَ- یاری ما برای مؤمنین
حقی است بر ما".

پس معلوم شد که غرض سوره وعده دادن قطعی خدا به یاری دین
است، و اگر قبل از بیان این غرض، مساله وعده غلبه روم را در چند سال بعد ذکر کرد، برای این است که مؤمنین وقتی دیدند که
وعده غلبه روم عملی شد، یقین کنند که وعده دیگر خدا نیز عملی خواهد شد، و نیز یقین
کنند که وعده آمدن قیامت هم، مانند سایر
وعده‏هایش عملی می‏شود، آری عقل هر عاقلی حکم می‏کند که وقتی خدای تعالی دو تا از
وعده‏هایش را عملی کرد سایر وعده‏هایش نیز
عملی می‏شود، و باید از خطرهایی که وعده آن را می‏دهد بر حذر بود.